πάτα εδώ να μάθεις : η χλωρίδα και η πανίδα στην πάρνηθα
Το λεκανοπέδιο ξεχωρίζει για τους επτά ασβεστολιθικούς λόφους του. Η Ακρόπολη, ο Άρειος Πάγος, ο λόφος του Φιλοπάππου, ο λόφος του Στρέφη, ο λόφος του Αρδηττού, ο Λυκαβηττός και τα Τουρκοβούνια είναι μικρές οάσεις σε μια έρημο από κατάξερους τοίχους και δρόμους. Σε αυτούς τους ξερούς και βραχώδεις λόφους φυτρώνουν αρκετά χασμόφυτα, βραχόφιλα φυτά που ζουν μόνο σε πετρώδη εδάφη, όπως η καμπανούλα του Κέλσιου και η πολύ σπάνια φριτιλάρια που βρήκε καταφύγιο στα απόκρημνα Τουρκοβούνι
Στην Πεντέλη φυτρώνουν 700 είδη φυτών. Ανάμεσα στα ενδημικά φυτά περιλαμβάνεται η σιληνή της Πεντέλης, ένα λεπτεπίλεπτο ροζ λουλουδάκι που φυτρώνει σε όλη την Αττική. Στους πρόποδες της Πεντέλης κυριαρχούν τα φρύγανα και τα πευκοδάση, που χαρακτηρίζουν την ανατολική Μεσόγειο.
[ενδημικό = μεγαλώνει μόνο σε έναν τόπο]
Πραγματικός βοτανικός παράδεισος και φημισμένος από την αρχαιότητα για το μέλι του και τα πιο σκουρόχρωμα σε σύγκριση με της Πεντέλης μάρμαρα, είναι ο Υμηττός, που στα νεότερα χρόνια είχε το όνομα “Τρελός”. Είναι ένα βουνό μακρόστενο, βραχώδες και κατάξερο, με χλωρίδα που περιλαμβάνει περισσότερα από 600 είδη φυτών. Ανάμεσά τους υπάρχουν 31 ελληνικά ενδημικά, ενώ τα πιο ενδιαφέροντα φυτά θα τα βρούμε ανάμεσα στα φρύγανα. Το χαμηλό αυτό βουνό είναι μία από τις πιο πλούσιες σε ορχιδέες περιοχές στην Ελλάδα και την Ευρώπη (44 είδη). Περπατώντας στα φρύγανα πάνω από τη Μονή Καισαριανής μπορεί κανείς να ανακαλύψει περισσότερα από 10 είδη ορχιδέας σε λιγότερο από μία ώρα!
Ο Υμηττός είναι καταφύγιο για προστατευόμενα είδη πουλιών, όπως ο σπάνιος μουστακοτσιροβάκος, ο βραχοτσοπανάκος, ο πετρίτης, ο φιδαετός και η αετογερακίνα. Στο βουνό αφθονούν οι νησιώτικες πέρδικες, που εντοπίζονται εύκολα από το “κακαριστό” τραγούδι τους.
Υπάρχουν πολιτισμικά μνημεία, όπως η Μονή Καισαριανής και το προστατευόμενο Αισθητικό Δάσος Καισαριανής. Ο Υμηττός έχει δεκάδες σπηλιές και σπηλαιοβάραθρα, το σημαντικότερο από τα οποία είναι το σπήλαιο της Παιανίας. Ενδιαφέρον γεωλογικό φαινόμενο είναι και η λίμνη της Βουλιαγμένης, εκεί που η νοτιότερη απόληξη του Υμηττού αγγίζει το Σαρωνικό κόλπο. Η λίμνη ήταν κάποτε λιμναίο σπήλαιο που η οροφή του κατέπεσε και σήμερα αποτελεί τόπο παραθερισμού και αναψυχής. Ολόκληρος ο Υμηττός, από το σπήλαιο της Παιανίας στο βορρά ως τη λίμνη της Βουλιαγμένης στο νότο, είναι προστατευόμενη περιοχή του Δικτύου NATURA 2000.
Ο Ιλισσός περνούσε μέσα από την αρχαία Αθήνα. Στις όχθες του υπήρχαν πολλά ιερά και το τοπίο του εξυμνήθηκε από τον Πλάτωνα. Η περιοχή των εκβολών του ήταν υγρότοπος γνωστός από την αρχαία εποχή, αναφέρεται δε από τον Αριστοτέλη στο έργο του “Περί ζώων ιστορίαι”. Από τότε μέχρι σήμερα, τα ποτάμια έχασαν τον ιερό τους χαρακτήρα. Στην σημερινή Αθήνα, ο Ιλισσός και ο Κηφισός ρέουν υπόγεια κάτω από λεωφόρους, ενώ η κοίτη του Ιλισσού και η εκβολή του Κηφισού εγκιβωτίστηκαν με μπετόν. Ωστόσο, η εκβολή του Ιλισσού είναι από τους ελάχιστους υγρότοπους στη δυτική ακτή της Αττικής και συγκεντρώνει πλήθη πουλιών την άνοιξη και το χειμώνα. Πολλά από αυτά ανήκουν σε σπάνια και απειλούμενα είδη, που δε βρίσκουν αλλού τόπο για στάση και ξεκούραση. Μέσα στα ρηχά, ευτροφικά νερά της εκβολής και στο διπλανό θαλάσσιο χώρο αφθονούν τα κεφαλόπουλα, καθώς η εκβολή λειτουργεί σαν φυσικό ιχθυοτροφείο και παρέχει προστασία από αρπακτικά ψάρια και τροφή μέσα στη λάσπη του ποταμού. Εδώ συγκεντρώνονται εντυπωσιακά ψαροφάγα πουλιά, όπως ερωδιοί, κορμοράνοι, βουτηχτάρες και γλαρόνια. Η εκβολή του Ιλισσού στο Φαληρικό Όρμο είναι η πλουσιότερη σε είδη πουλιών τοποθεσία του Λεκανοπεδίου. Τα πουλιά που ξεκουράζονται στην μικρή εκβολή μας υπενθυμίζουν ότι δεν είμαστε οι μόνοι που έχουν ανάγκη από τη φύση, έστω και αν αυτή είναι περιορισμένη στην άκρη της πόλης.
πέρισσότερα εδώ
